Легендарниот Стево Карапанџа дел од еминентните експерти од областа на готварството и гастрономијата денеска своите знаења и искуства ги споделија со студентите од Факултетот за туризам и угостителство. Стево Карапанџа беше во друштво на Вуко Митровиќ, Томаж Возељ, Жељко Невен Бремец и Ѓорѓе Костиќ, а на покана на доц. Д-р Климент Наумов и Момчило Цониќ од Лесковац кој е докторант и предавач на ФТУ – Охрид во соработка со претседателката на Гастромак Адријана Алачки.
-Карапанџа за NEWS 1 вели дека во Охрид и Македонија се чувствува како дома. Тој открива детали за својот пензионерски живот, но со задоволство зборува и за македонската кујна. На прашањето дали сака ајвар и дали некогаш правел Карапанџа вели:
-Ајварот е нешто феноменално. Сум пробал повеќе видови на ајвар навистина тоа е лудница…. Штета што дојдовме со авион па неможеме да поменсеме со нас некоја тегла, но здравје ќе се снајдеме некој да ни прати. Јас знам како се прави ајвар, но никогаш не сум правел. Сум присуствувал и на тренинг на кој детално се објасна како се подготвува ајвар. Се печи пиперката, се љупи чисти, цеди, па се долго се вари со многу мешање. Јас го знам целиот процес, но во мојот крај тоа не беше обичај, затоа и не сум правел“, вели Карапанџа.
Тој со воодушевување зборува за вкусната охридска риба и открива дека во сеќавање му останала пастрмка подготвена во охридски ресторан пред 40 тина години. Карапанџа вели дека неизбежно е во денешно време да се отворат ресторани со различни видови на храна, но како што вели треба да ја негуваме нашата традиционална кујна.
На прашањето дали може да се развива руралниот туризам и на тој начин да се привлечат повеќе туристи Карапанџа вели:
-Секако дека тоа може многу да успее. Странците тоа ги интересира. Денеска градските деца ги носиме во зоолошка градина да видат како изгледаат животните. Ма тие доколку имаат можност да видат и научат како се молзи млеко, тоа за нив би било воодушевување. Да можат да собираат јајца од кокошки, тоа секако е воодушевување за нив“, вели Карапанца.
Карапанџа нагласува дека нема правило ниту рецепт за тоа како се станува шеф-готвач, но оти тоа мора човек да го носи во себе – таа страст кон готвењето добра храна.
– Готвач мора човек да се роди, морате во себе да имате некаква страст за таа професија. Еве тука во Охрид кога ги гледам овие деца што учат веќе според она како е облечен, како се држи пред шпоретот, како го држи ножот се гледа кој има талент кој заталкал тука. Јас сум роден во семејство кое отсекогаш се занимаваше со храна. Татко ми имаше пекарница, јас му помагав таму, но не го сакав тоа. Тоа беше ноќна работа, тешка монотона за работа. Татко ми и дедо ми беа добри месари, јас учев од нив од правење колбаси, месни производи така што кога решив да учам за готвач, веќе знаев некои работи во кујната, вели Карапанџа.
Инаку Стево Карапанџа формалното образование го почнува во Опатија, а праксата ја стекнува во Карловац и Цриквеница. Имал среќа да има добар ментор, шеф и откако го завршува образованието мошне брзо е, „фрлен в оган“, како што рече самиот. За брзо време станува шеф на смена, па шеф на кујна во хотел во Цриквеница каде и практично се надградува.
Нераздвојно при споменувањето на името Стево Карапанџа е емисијата „Мали тајни на големите мајстори на кујната“ што почна да се емитува на југословенските телевизиски станици во 1974 година. Снимени беа околу 1.200 емисии, презентирани исто толку рецепти, најразновидни јадења.
– Идејата првично беше од поранешната заедница Југославија да се соберат десет најдобри готвачи и да се снима емисија „Мали тајни на големите мајстори на кујната“, како што и беше првата година. Првата емисија беше снимена со мене, потоа следува и други шефови на кујни, но спонзорите на емисијата после некое време проценија дека овој малиов некако ни е најблизок, има чисти раце, добра дикција и се решија да остане тоа на мене, се потсетува тој.
Снимањата на емисиите се одвивале попладне после завршувањето на неговите секојдневни работни обврски во загрепскиот хотел „Еспланада“. Вообичаено се снимале по две епизоди за попладне.
– Бевме добро воиграни, фантастична екипа, така што во една прилика за едно попладне снимивме четири епизоди. Тука малку подзастанавме, рековме не смееме да штанцаме емисии, бидејќи спонзорот ќе ни ги намали хонорарите. Се на се, одличен проект, секоја година имавме нови теми, со гостувања на естрадни личности, политичари, потоа снимавме на разни гостувања од Австрија, Унгарија, снимавме и тука во Македонија. Инаку, 1.200 емисии и исто толку рецепти делува многу, но тоа е убавината, што од еден продукт можат да се приготват стотина варијанти, стотици јадења и повторно да биде интересно и вкусно, вели Карапанџа кој има напишано седум книги со рецепти што е исто така своевидно богатство.
Карапанџа, кој живее во малото место Ловрен на Хрватското приморје, посочи дека поради недостиг од соодветен кадар е затворен хотел во неговиот град. Но, верува дека во иднина тоа ќе се поправи, верува дека се поголем број млади ќе ја одберат токму таа професија што нуди многу.
Поради епидемијата на коронавирусот трпи угостителскиот сектор каде гастрономијата го има главниот збор, но Карапанџа вели дека и навиките во областа на кулинарството мора да се прилагодуваат на ситуацијата.
Лично за себе вели дека е хедонист, ужива во добрата храна.
Разговорот со Стево Карапанџа во продолжение: